9 Gerecht van Dordrecht
![Naar boven om te zoeken Naar boven om te zoeken](http://mifiles.archieven.nl/default/images/scroll-to-top.gif)
9
Gerecht van Dordrecht
Aanwijzingen voor de gebruiker
laatste wijziging 28-03-2024
2.011 beschreven archiefstukken
232 gedigitaliseerd
totaal 41.672 bestanden
Inleiding
laatste wijziging 28-03-2024
2.011 beschreven archiefstukken
232 gedigitaliseerd
totaal 41.672 bestanden
Inventaris
2. Rechtspraak
2.3. Civiele zaken tussen partijen
![](http://mifiles.archieven.nl/default/images/h.gif)
Dordrecht kende twee soorten civiele procedures, de gewone procedure, waarin, vanaf de zeventiende eeuw, partijen procedeerden met behulp van procureurs en advocaten (rubriek 2.3.1). Naast deze procedure bestond die van de jaargedingen, die drie maal per jaar gehouden werden (rubriek 2.3.2) . Het ging daarbij doorgaans om schulden van een betrekkelijk laag bedrag. Deze procedure verliep doorgaans snel; wanneer de gedaagde niet verscheen kon het gerecht hem/haar bij provisie veroordelen. Er waren geen procureurs nodig, al traden die doorgaans wel op. Konden schepenen niet tot een oordeel komen, of maakte een van de partijen bezwaar, dan werd de zaak op de gewone rol gezet.
Zowel voor de jaargedingen als voor de gewone zaken waren er twee rollen. De ene voor zaken tussen Dordtenaren, de zogenaamde binnenrollen ; de andere wanneer een niet-Dordtenaar een Dordtenaar daagde voor een kwestie die zich in Dordrecht had afgespeeld, de buitenrollen. Voor belastingzaken en gildenzaken waren er afzonderlijke rollen.
In de achttiende eeuw wordt een nieuwe rol geïntroduceerd, die van kleine zaken (rubriek 2.3.4); de jaargedingen verliepen toen langzamerhand.
Het gerecht hanteerde de rolprocedure waarschijnlijk al vanaf de eerste helft van de zestiende eeuw. Daarvoor werd hoofdzakelijk mondeling geprocedeerd. De oudste bewaard gebleven rollen (presentatieboeken) dateren van 1548, maar mogelijk zijn er oudere geweest. De procedure is uitvoerig beschreven in de Ordonnanties op het procederen. In voorkomende gevallen wordt naar de editie van 1663 van deze ordonnantie verwezen.
Zowel voor de jaargedingen als voor de gewone zaken waren er twee rollen. De ene voor zaken tussen Dordtenaren, de zogenaamde binnenrollen ; de andere wanneer een niet-Dordtenaar een Dordtenaar daagde voor een kwestie die zich in Dordrecht had afgespeeld, de buitenrollen. Voor belastingzaken en gildenzaken waren er afzonderlijke rollen.
In de achttiende eeuw wordt een nieuwe rol geïntroduceerd, die van kleine zaken (rubriek 2.3.4); de jaargedingen verliepen toen langzamerhand.
Het gerecht hanteerde de rolprocedure waarschijnlijk al vanaf de eerste helft van de zestiende eeuw. Daarvoor werd hoofdzakelijk mondeling geprocedeerd. De oudste bewaard gebleven rollen (presentatieboeken) dateren van 1548, maar mogelijk zijn er oudere geweest. De procedure is uitvoerig beschreven in de Ordonnanties op het procederen. In voorkomende gevallen wordt naar de editie van 1663 van deze ordonnantie verwezen.
2.3.5. Paaiing
![](http://mifiles.archieven.nl/default/images/h.gif)
Paaiing was de regeling van kleine geschillen tussen buren. Als de paaiing werd aangeroepen, stelde het gerecht een commissie samen, bijgestaan door een deurwaarder of een bode. Kwamen partijen er niet uit, dan werden ze voor de volgende dag gedagvaard, om “vereenigd te worden, is’t doenlijk”, zo niet, dan deed het gerecht.
![](http://mifiles.archieven.nl/default/images/h.gif)
851 Register houdende de besluiten door de schepen-commissarissen betreffende geschillen bij paying
9 Gerecht van Dordrecht
Inventaris
2. Rechtspraak
2.3. Civiele zaken tussen partijen
2.3.5. Paaiing
851
Register houdende de besluiten door de schepen-commissarissen betreffende geschillen bij paying
Datering:
1733 - 1808
Omvang:
1 deel
NB:
Het gerecht besloot 16 april 1737 dat er een register van uitspraken moest worden aangelegd, “ten eynde altijt te kunnen vinden op wat manier de questiën off sijn bijgelegt off op gedecideert”
laatste wijziging 27-11-2014
laatste wijziging 28-03-2024
2.011 beschreven archiefstukken
232 gedigitaliseerd
totaal 41.672 bestanden
Kenmerken
Datering:
1450 - 1811
Auteur:
P.J. Horsman (2012)
Omvang:
49,63 meter
Licentie:
Titel inventaris:
Gerecht van Dordrecht
Categorie:
laatste wijziging 28-03-2024
2.011 beschreven archiefstukken
232 gedigitaliseerd
totaal 41.672 bestanden