Dirk (Dick) Passchier

Dirk Passchier, beter bekend als Dick Passchier, werd op 16 maart 1933 te Dordrecht geboren en overleed te Kollum (Frl.) op 29 september 2017. Hij was een zoon uit het op 11 maart 1931 te Dordrecht gesloten huwelijk van Dirk Passchier, kruidenier (Dordrecht 29 oktober 1899-Dordrecht 4 maart 1982) en Johanna Maria van Loon (Dordrecht 27 juni 1907-Dordrecht 8 juni 1970). Hij trouwde met zijn jeugdliefde Cornelia (Coks) Kooiman (Rotterdam 24 mei 1936) op 22 oktober 1957 te Dordrecht. Cornelia was een dochter van Jacob Kooiman, vertegenwoordiger (Dordrecht 7 maart 1911-Dordrecht 16 september 1980) en Jannigje Hubers (Papendrecht 23 oktober 1912-Dordrecht 7 januari 1992).Uit hun huwelijk drie zoons:
- Dirk (Dordrecht 5 september 1958)
- Jacques (Dordrecht 19 februari 1960)
- Paul (Zwijndrecht 13 augustus 1963)

De populaire radio- en televisiepresentator Dick Passchier was lange tijd werkzaam voor de NCRV. Hij werd vooral bekend door de presentatie van groots opgezette spectaculaire spelshows en door de vele jaren waarin hij verslag deed van het defilé bij paleis Soestdijk bij de viering van Koninginnedag op 30 april. Hij genoot ook bekendheid als panellid van het programma Zo vader, zo zoon waarin hij blijk gaf van een volgens velen opmerkelijke mensenkennis. Hij werkte eveneens voor de NCRV-radio. Naast zijn werk voor radio en televisie was hij winkelier en dreef hij een groothandel.

Dick Passchier werd geboren in een protestants-christelijk middenstandsgezin. Zijn vader dreef een kruidenierswinkel aan de Bankastraat 63. Na de lagere school doorliep hij het Christelijk Lyceum aan het Halmaheiraplein in Dordrecht. In de winter van 1950 ontmoette hij bij het schaatsen Cornelia Kooiman die zijn vrouw zou worden. Ze trouwden in 1957 en waren bij zijn overlijden bijna 60 jaar getrouwd. Na hun huwelijk vestigden ze zich op het adres Bankastraat 61. In oktober 1961 verhuisde de familie naar de Merodestraat 3 in Zwijndrecht.

Als jongen had Dick de grote wens bij de omroep te werken. Brieven naar Hilversum leverden echter niets op. Toen de rector van het Christelijk Lyceum dr. Jan Karsemeijer (1896-1966) met pensioen ging, organiseerde en presenteerde Dick een In de hoofdrol of Dit is uw leven avant la lettre en stuurde de geluidsopname die hij daarvan had gemaakt naar het hoofd amusement van de NCRV, Dick van Bommel (1928-2007). Die zag wel wat in de jonge Passchier en liet hem bij regisseur Fred Benavente (1926-2005) een beeldtest doen. Daarmee startte zijn televisiecarrière. Naast zijn werkzaamheden bij de omroep dreef hij gedurende zijn loopbaan ook een winkel in meubelen en Oosterse snuisterijen met de naam Marhaba (Arabisch voor ‘Welkom’) aan de Frits Vogelstraat in Zwijndrecht. Ook zette hij een groothandel in Oosterse spullen op.

Op 15 oktober 1965 beleefde hij zijn televisiedebuut met Interland, een vanuit Brussel uitgezonden live spelprogramma waaraan Nederlanders en Vlamingen deelnamen. In het begin van zijn loopbaan was Dick van Bommel zijn mentor. Het aan dit programma ten grondslag liggende succesvolle format werd in de loop van de tijd verder uitgewerkt. In 1968 werd Zeskamp gepresenteerd. Het ging hierbij om vaak ludieke spellen waarin kracht, snelheid, samenwerking en handigheid geboden waren om te winnen. Zo moesten deelnemers bijvoorbeeld een zeephelling beklimmen. Met de Vlaamse BRT-presentatrice Regine Clauwaert (1942) en presentator en wielerverslaggever Barend Barendse (1907-1981) maakte hij het programma zeer populair. De laatste variant tenslotte (1969), was een echt internationale versie met de titel Spel zonder grenzen. Dat programma was tot 1987 op de televisie te zien en scoorde goede kijkcijfers. Naast de grote spelshows deed Passchier ook ander televisiewerk. Zo werden bijvoorbeeld nieuw verschenen grammofoonplaten besproken in het cultureel tv-magazine Pick up van Ted de Braak (1935), waarin Passchier de interviews voor zijn rekening nam (1967).

Passchier werkte met plezier mee aan liefdadigheidsacties. De bekendste was Geven voor leven, een geldinzamelingsactie voor jonge kankerpatiëntjes die op 29 november 1974 werd uitgezonden. Hij werkte daarbij samen met hoogleraar kinderoncologie Tom Voûte (1936-2008). De aanleiding voor het opzetten van deze actie vormde het 25-jarig bestaan van het Koningin Wilhelmina Fonds, het nationale fonds voor de kankerbestrijding.

Van 1973 tot 1980 presenteerde hij het jaarlijkse defilé op paleis Soestdijk ter gelegenheid van de verjaardag van koningin Juliana op 30 april. Met onderkoelde humor wist hij verslag te doen van het aanbieden van talloze krentenmikken en andere cadeaus. Zijn laatste verslag van de viering van Koninginnedag deed hij in 1981 vanuit Breda. Dat was de eerste Koninginnedag nieuwe stijl nadat Beatrix haar moeder was opgevolgd.

Hoewel Passchier zelf aangaf weinig verstand te hebben van voetbal, had die sport wel zijn belangstelling. Al sedert 1942 was hij lid van het Dordtse DFC. Toen de structuur van die vereniging in 1972 werd gewijzigd vanwege de komst van het betaald voetbal, werd hij voorzitter van de nieuwe betaald-voetbalclub FC Dordrecht. Deze functie vervulde hij tot 1979. Hij bracht voetbal ook op de televisie. Vanaf 1976 presenteerde hij de Mini-voetbalshow, een jaarlijkse competitie tussen zaalvoetbalteams.

Hij presenteerde ook het gevarieerde televisiemagazine Wissels (1986). Het jaar daarop werd dit programma opgevolgd door een soortgelijk programma met de titel: ’n dik uur Dick. Populair werd de kennisquiz voor teams van middelbare scholen Tweekamp die hij samen met Judith Bosch (1944) presenteerde. De quiz werd van 1972 tot 1978 uitgezonden en beleefde bijna 150 afleveringen. Nog iets meer uitzendingen (1989-1991) beleefde het programma Zo vader, zo zoon, een spel waarbij een panel door het stellen van vragen probeerde uit te vinden wie van drie mogelijke vaders of moeders de ouder was van een jongen of meisje. Passchier toonde hier volgens velen veel mensenkennis; hij scoorde beduidend hoger dan het gemiddelde panellid.

In 1993 stopte hij met zijn werk bij de NCRV en vestigde hij zich met zijn echtgenote in Fure nabij Bergen in Noorwegen. De band met de omroepwereld werd niet helemaal doorgesneden, want hij werd er correspondent voor de Wereldomroep. Ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan van de NCRV in oktober 1994 kwam hij over uit Noorwegen en was te gast in het programma O, ja! NCRV in beeld. In 2004 keerde hij naar Nederland terug en betrok hij een appartement in een woonzorgcentrum in het Friese Kollum. In augustus 2006 was Passchier een van de televisiehelden die in het programma TV-comeback een eenmalige rentree maakten.

Zijn gezondheid ging nu geleidelijk achteruit en in 2010 werd de diagnose Parkinson bij hem gesteld. Ondanks zijn ziekte kwam de dood onverwacht. Na een hartstilstand was een arts snel ter plaatse, maar die was op de hoogte van het feit dat Passchier niet gereanimeerd wilde worden. Vele oud-collega’s gaven blijk van hun waardering voor het vakmanschap en de persoon van Passchier. Hij werd gekarakteriseerd als loyaal, vrolijk en vriendelijk. De NCRV uitte haar dankbaarheid voor de betekenis die hij had gehad voor die omroep en voor de Nederlandse televisie. Men zag hem als een natuurtalent; hij kon uitstekend improviseren, spontaan en ongedwongen. Judith Bosch: 'Dick was de aardigste man van de Nederlandse televisie. Hij had geen groot ego en was een vrolijk en goedmoedig man.' Na zijn overlijden werd bij de wedstrijd FC Dordrecht-Eindhoven op vrijdag 6 oktober 2017 een minuut stilte voor hem in acht genomen.

Vernoeming

Bollenkweker P. Aker vernoemde een door hem gekweekte tulp - de Triumph Tulipa- naar Dick Passchier. Dat kan gezien worden als een beloning voor het feit dat hij vele malen verslag had gedaan van bloemencorso’s.

Bronnen en Literatuur

Wikipedia: Dick Passchier.
www.beeldengeluid.nl : Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid: Dick Passchier.
Trouw, 2 oktober 2017.

Auteur

Roel Leentvaar (april 2022)