Als Dordtse stadskunstenaar onderzoekt Anja de Jong hoe de regio Dordrecht omgaat met het water. Centraal staan de toenemende risico’s als gevolg van klimaatverandering. In de afgelopen jaren fotografeerde zij stadsgezichten en landschappen van dicht bij huis, het rivierengebied waarin de stad is gelegen, tot aan de kust bij de Noordzee. Haar onderzoek resulteert in een serie foto’s waarvan een selectie wordt gepresenteerd in de tentoonstelling Waterberichten in de Kunstkerk, gelegen in het culturele hart van Dordrecht.
De tentoonstelling Waterberichten is tot stand gekomen door een samenwerking tussen het Regionaal Archief Dordrecht en de Kunstkerk. Voor openingstijden verwijzen we je naar de website van de Kunstkerk.
Kenmerkend voor De Jong is haar ingetogen, documenterende en scherp observerende beeldtaal. Zij toont hoe en óf ruimtelijke inrichting, infrastructuur, industrie en leefomgeving zijn ontworpen om samen met het water te kunnen leven. Daarmee maakt ze zichtbaar hoe water op gezette tijden en onder veranderende klimatologische omstandigheden het landschap doet veranderen. In Waterberichten neemt De Jong de kijker vanuit het historische centrum van Dordrecht mee naar meer buitendijkse woningbouw, en landschappen aangelegd voor recreatie. Om vervolgens verder van huis de ‘nieuwe natuur’ met polders en buitenpolders vast te leggen. Het zijn landschappen met daarin bruggen, waterkeringen, en een scala aan installaties die het eiland van Dordrecht beschermen tegen het water.
Dordrecht en het water
Waterberichten is een vervolg op De Jongs eerdere project Monuments of Climate Change. Hierin onderzoekt en fotografeert zij de eindeloze aanpassingen in het Nederlandse landschap gemaakt voor het water. Als stadskunstenaar richt zij haar blik op Dordrecht. Op het Eiland van Dordrecht loopt dwars door de oude binnenstad de laagste zeedijk van Nederland wat een risico vormt in een veranderend waterlandshap. Tegelijkertijd heeft Dordrecht ook een open verbinding met zee, een unieke situatie waarvan de stad als zeehaven profiteert.
Biografie
Fotograaf en beeldend kunstenaar Anja de Jong (1957, Scheveningen) onderzoekt in haar omvangrijke oeuvre klimaat- en waterproblematiek. Zij trekt de hele wereld over om overgangsgebieden tussen natuur- en cultuurlandschap te fotograferen en te categoriseren, waarbij zelfs in de meest extreme klimatologische omstandigheden de bemoeienis van de mens zichtbaar blijkt te zijn. In de door haar gefotografeerde landschappen is de mens fysiek niet of nauwelijks aanwezig, maar zijn sporen van menselijk handelen altijd vindbaar, terwijl in Nederland gemaakt beeld een landschap toont dat geheel door mensen is bedacht en gemaakt.
De Jongs werk wordt in binnen- en buitenland geëxposeerd, ook heeft zij drie boeken uitgebracht. Haar werk is opgenomen in zowel particuliere als publieke collecties door heel Europa, waaronder Bibliothèque Nationale, Parijs; Maison Européenne de la Photographie, Parijs; Musée d’art et d’histoire, Fribourg; Prentenkabinet, Rijksuniversiteit Leiden; Caldic Collectie, Rotterdam; Rijksmuseum, Amsterdam; en het Dordrechts Museum, Dordrecht.
Stadskunstenaars van Dordrecht
Sinds 2017 benoemt het Regionaal Archief Dordrecht een stadskunstenaar die werk maakt dat het verhaal vertelt over de stad en de mens anno nu. Een deel ervan wordt toegevoegd aan het archief voor toekomstige generaties. Voor het eerst is de expositie van een stadskunstenaar te zien in de Kunstkerk. Eerdere stadskunstenaars waren:
● 2017-2018 Ton Kraayeveld
● 2019-2021 Erik Sep
● 2021-2024 Anja de Jong
Finnisage
Op zondag 13 oktober vindt de feestelijke finissage van 'Waterberichten' plaats, waarbij Anja om 17:30 uur haar eindwerken officieel zal overhandigen aan stadsarchivaris Teun de Bruijn van het Regionaal Archief Dordrecht. Deze bijzondere afsluiting markeert het einde van haar Stadskunstenaarschap, waarin zij de uitdagingen van klimaatverandering en watermanagement in de regio Dordrecht heeft vastgelegd.
Haar foto's bevragen de kijker: hoe ver moeten we gaan om het eiland van Dordrecht veilig te houden?
In haar laatste weekend maakt de tentoonstelling in de Kunstkerk ook deel uit van de Buitensalon van Pictura. Je kan op zowel zaterdag als zondag de tentoonstelling bezoeken, waarbij Anja de Jong beide dagen aanwezig is voor een gesprek. Op zaterdag is de expo extra lang geopend (tot 23:00 uur) vanwege de Dordtse Cultuurnacht.